De vereniging werd in 1970 opgericht op initiatief van prof. dr. H.J. Heering, destijds hoogleraar in de godsdienstwijsbegeerte en ethiek in Leiden. Tot haar doelstellingen behoorde in de eerste plaats de ontwikkeling van het vak ethiek, zowel binnen als buiten de universiteit, speciaal met het oog op de snelle en ingrijpende ontwikkelingen in wetenschap en samenleving. Een andere doelstelling was de bevordering van het onderling contact van de Nederlandse ethici ongeacht hun levensbeschouwelijke overtuigingen.
Tegenwoordig stelt de vereniging zich ten doel onder de noemer ‘Ethische Toekomstverkenningen’ discussies te initiëren over ethische vragen die opgeroepen worden door ontwikkelingen die reeds nu, maar zeker in de toekomst, een belangrijke invloed op de samenleving (zullen) hebben. Aan die discussies nemen zowel academische ethici en vertegenwoordigers van andere disciplines deel, als ook professionals die via hun werk bij de vormgeving en uitvoering van die ontwikkeling nauw betrokken zijn. De discussies hebben de vorm van een jaarlijks plaatsvindend symposium dat in samenspraak met professionals wordt opgezet.
Doelgroep
De doelgroep van de vereniging bestaat uit hen die zich op academisch niveau bezighouden met onderzoek naar en onderwijs in wijsgerige en theologische ethiek. Daarnaast zijn mensen die zich in de praktijk, zoals de zorg, met ethiek bezighouden meer dan welkom. Verder kunnen die mensen lid worden van de vereniging die onderzoek doen naar en onderwijs geven in onderwerpen waarin ethiek en wetenschap en/of samenleving samengaan. Tot slot zijn zij die zich tijdens hun universitaire studie met ethiek bezighouden (bijvoorbeeld studenten die ethiek als afstudeerrichting kiezen) van harte welkom.
Contributie
Wie lid wordt van de Vereniging wordt daarmee automatisch tegen gereduceerd tarief abonnee van het tijdschrift Filosofie en Praktijk. Normaal kost een abonnement €37,- maar verenigingsleden betalen €32,-. Bovenop dit bedrag komt een contributie van €27,-. In totaal dus €59,-.
Bestuursleden:
Voorzitter: Dr. Katharina Bauer (Erasmus Universiteit Rotterdam)
Vice-Voorzitter: Dr. Julia Hermann (Universiteit Twente)
Dr. Heleen Torringa (Avans Hogeschool Breda)
Erevoorzitter:
Prof. dr. Bert Musschenga
Patrick Delaere
31 december 1953 – 02 november 2021
“Maar het is juist het kleine meisje hoop dat aan alle menselijke heen en weer geloop licht en richting geeft. Het is het kleine meisje hoop dat laat zien hoe in het leven het onmogelijke soms toch mogelijk wordt.” Patrick Delaere.
Op 2 november 2021 is Patrick J.J. Delaere, bestuurslid van de Vereniging van Ethici in Nederland (VvEN) en redactielid van de tijdschrift Filosofie en Praktijk, na een kort en hevig ziekbed overleden.
Patrick Delaere is geboren op 31 december 1953 te Izegem (België). Hij was 21 jaar werkzaam in de kinder- en jeugdpsychiatrie en studeerde ondertussen in deeltijd wijsbegeerte aan de Universiteit Utrecht. Vanaf 1999 was hij onderzoeker en docent praktische filosofie en later opleidingsdirecteur aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de Erasmus Universiteit Rotterdam. In 2010 promoveerde hij op een proefschrift over praktische identiteit. Vraagstukken van identiteit en persoonlijkheid hielden hem filosofisch bezig. Een ander onderwerp dat hem fascineerde en waaraan hij nog intensief wilde werken was de relatie tussen filosofie en film.
Ter gelegenheid van zijn afscheid als universitair docent 2020 publiceerde hij het essay “Vanwaar die ernst?”, een reflectie over een tijdperk van ironie en de vraag of er wellicht niet toch goede redenen zijn om jezelf en het leven dat je hebt te leiden serieus te nemen. Jezelf serieus nemen betekent daarbij voor hem levenslang leren, serieus werken aan zijn zelfkennis en streven naar menselijke uitmuntendheid. De missie om zichzelf op deze manier serieus te nemen (zonder de humor te verliezen), wilde hij doorgeven aan zijn studenten en collega’s. Patrick was een populaire docent die altijd oog had voor de behoeften van de studenten en nauw samenwerkte met de studentenvereniging ERA.
In 2013 werd hij lid van het bestuur van de VvEN. In 2017 nam hij daar de rol van de penningmeester over. Op vele bestuursvergaderingen hebben hij en zijn vrouw Michaëla ons gastvrij ontvangen in hun huis in Utrecht. Vanaf 2013 was hij tevens redactielid van Filosofie & Praktijk waarin talrijke artikelen van hem zijn verschenen, meest recent “De merkwaardige glans van de hoop” (juni 2021, waaruit het openingscitaat) en “De benen van Rabbi Hillel”, een boekbespreking (november 2021).
Wij ervaren het als een cadeau dat Patrick nog heeft kunnen deelnemen aan onze toekomstverkenning over hoop op 1 oktober – een thema dat op dat moment zeker een uitdaging voor hem was. Patrick heeft Gabriel Marcel als uitgangspunt genomen om het “fragiele wezen hoop” in het aangezicht van duisternis, uitzichtloosheid en het onmogelijke te onderzoeken. Hij schrijft: “We bouwen onszelf op middels ontmoetingen met anderen. We leven om zo te zeggen zelf in het duister en hebben anderen nodig die ons belichten zodat we onszelf, d.w.z. onze eigen figuur en onze eigen schaduw, kunnen zien.”
Wij zijn dankbaar voor het licht dat wij in de ontmoeting met Patrick hebben mogen ontvangen. We gaan de goede gesprekken met hem missen, zijn inzet voor de belangen van de VvEN en Filosofie & Praktijk, zijn gepassioneerde toewijding aan het onderwijs, zowel zijn humor als de ernst en diepgang van zijn onderzoek, zijn gastvrijheid en filosofische inspiratie.
“Wanneer ik de waarheid spreek, dien ik niet alleen de bovenpersoonlijke gemeenschap welke ik met mijn gespreksgenoot vorm, ik draag ertoe bij in de wereld het geloof van de mens in de mens te doen groeien, de banden aan te halen welke een universele gemeenschap mogelijk maken.” (Gabriel Marcel: Homo Viator. Een filosofie van de hoop, Utrecht 1960, p. 146.)
Katharina Bauer & Julia Hermann
